Beyaz Çay ve Demlenmesi
Oldukça köklü bir geçmişe sahip olan ve özellikle Asya ülkelerinde yaygın şekilde tüketilen beyaz çay, ülkemizde son birkaç yıldır tanınmaya başladı. Tarihi M.S. 600’lü yıllara dayanan ve aromatik tadı sayesinde diğer çaylardan ayrılan beyaz çay, kilo vermek isteyenlerin de sıkça tükettikleri ürünler arasında yer alıyor.
Beyaz çay, yeşil ve siyah çaydan farklı olarak hiç fermentasyon işlemine uğramazlar. Toplandıktan hemen sonra soldurma ve kurutma işlemine tabi tutulurlar. Çaylar iç mekanda serilir sadece ortamdaki doymuş havayı uzaklaştırma süretiyle ortam sıcaklığında hava ile soldurma ve ve kurutma işlemi yapılır.
Soldurma ile birlikte kurutma işlemi bir kaç günü alacak şekilde olması en idealidir. Kurutma işleminin hızlandırılması istendiğinde, sıcaklığın 70 ℃’yi aşmaması önerilir, düşük sıcaklıklar daha iyi sonuçlar vermektedir. 45-50 ℃ yoğun kurutma için tavsiye edilir.
Kuruçaydaki nem oranının %5’ler seviyesinden daha düşük oranlara düşürülmemesi tavsiye edilir.
Beyaz çay eğer çok sıcak ortamda soldurulursa kırmızımsı, çok soğuk ortamda soldurulusa siyahımsı renk alır. Sitimle şok soldurma ve bazende güneşte kurutmada uygulanmaktadır.
Her ne kadar her sürgünde bu tomurcukların toplanması mümkünse de en değerli olanı; ilk sürgünün ilk günlerinde toplananıdır. Yağmurlu havalarda ve sabah çisesinde toplanmamalıdır.
Çay toplandıktan sonra oldukça az işlemden geçirilir, bu sayede içerdiği antioksidan seviyesi ev tüketiminde yaygın olarak kullanılan siyah ve yeşil çaya kıyasla çok daha yüksektir. Antioksidan oranının yüksek olması, vücudumuzda zaman içerisinde biriken ve günümüzde birçok hastalığın ana sebebi olduğu düşünülen toksinlerden kurtulmaya yardımcı olduğu anlamına da gelmektedir.
Beyaz çay ne zaman hasat edilir?
Beyaz çay, sezon başında hasat edilir ve tomurcuklardan ve yeni yapraklardan oluşur. Hassas bir tada sahip ve doğal olarak kafein açısından düşük bir çay türüdür. Beyaz çay, çay bitkisinin yeni büyümesini böceklerden korumaya yardımcı olan genç yapraklardaki beyaz tüylerden adını alır.
Her yıl kısa bir süre elle hasat edildiğinden, beyaz çay diğer çaylardan daha pahalı olma eğilimindedir. Üretim aşaması zorlu olan beyaz çayın toplanması için ideal zaman ise ilkbahar.
Hindistan’da haftanın her günü olmak üzere Mart ayından Kasım ayına kadar tomurcuk toplanmaktadır. Ancak, beyaz çay yalnız tomurcuklardan olur diye bir şartta yoktur. Beyaz çay, tomurcuk ve bir yapraktanda olur. Hatta iki yaprak ve bir tomurcukran -ikibuçuk yaprak- yapraktanda olur. Tabi bu çayın toplandığı sürgüne ve ülkesine göre değişebilir.
Beyaz Çayın Kullanımı
Günde 3 bardaktan fazla tüketilmemesi önerilen çay, metabolizma ve sağlık üzerinde pek çok olumlu etkiye sahip olmasına rağmen dünyanın en az üretilen çay türü olmaya devam ediyor.
Beyaz çayın en önemli özelliklerinden biri de, antioksidan özellikleri sayesinde cilt ve saç sağlığına katkıda bulunmasıdır. Düzenli şekilde tüketilmesi halinde cildin genç kalmasına ve saçların güçlenmesine yardımcı olur.
Beyaz Çay Nasıl Demlenir?
🍵 Evde hazırlanması oldukça kolay olan beyaz çay, yapımındaki bazı püf noktalara dikkat edildiğinde leziz bir içim sunar. Çay demlerken özen gösterilmesi gereken ilk nokta, kullanılacak olan suyun içme suyu olmasıdır.
🍵 Genelde beyaz çay oldukça hafiftir onun için demliğe veya bardağa yeteri kadar çay eklediğinizden emin olmalısınız. Aynı çayı peş peşe olmak şartıyla üç kere demleyebilirsiniz. Ancak, ilk demlemedeki 6 dakikalık süreye her bir yeni demleme için ilave 2-3 dakika eklemelisiniz.
🍵 Demde kullanılacak su (70-80 ℃) olmalıdır. Kesinlikle suyla birlikte kaynatılmaması gerekir. Diğer bir ifadeyle siyah çay için kullanılan sudan daha düşük sıcaklıkta olmalıdır. Bir başka ifadeyle kaynamış suyu 1-2 dakika dinlendirmek gerekir.
🍵 İlk önce içme suyu kaynama noktasına gelene kadar ısıtın. Yaklaşık 2,5 gram kadar beyaz çay, demlik içerisine koyun ve üzerine 70-80 ℃ aralığındaki sıcak su ekleyin.
🍵 Sonra, çayı en az 5-6 dakika demlikte demlendirin. Çayın aromasını tam olarak suya aktarması için gereken bu zamanı, daha sert bir içim için 2 dakika kadar daha uzatabilirsiniz.
🍵 Beyaz çayı hafif yemeklerden sonra tercih etmelisiniz. Baharatlı yemeklerden sonra içerseniz lezzetine varamazsınız. Yeşil çayların çoğunda otsu bir tat varken, beyaz çayda kavunu andıran hoş bir tadı vardır. İdeal dem rengi solgun sarıdır.
Sağlıklı ve mutlu kalmanız dileğiyle… Afiyet olsun…
Beyaz Çay Çeşitleri
Shou Mei: Diğer beyaz çay çeşitlerine göre daha koyudur ve daha kuvvetli bir aroması vardır. Oolong çayına yakın bir tadı vardır.
Gong Mei: White Peony gibi çok değerli beyaz çayların arta kalanlarından elde edilir. Az miktarda tomurcuk içerir.
Snowbud: Çok özel bir tada sahip olmakla beraber makul sayılabilecek bir fiyatı vardır. Beyaz çay dünyasına girmek isteyenler için doğru bir başlangıçtır.
Song Yang: Sadece Song Yang bölgesinde yetişen ve çok özel işlemlerden geçen değerli bir beyaz çaydır.
White Peony (Bai Mu Tan): Sadece tomurcuk ve en üstteki en genç iki yaprağın toplanarak işlemden geçirilmesi ile elde edilen bir beyaz çaydır. Çin’de yetişen değerli çaylardan biri olarak bilinir.
Silver Needle (Yin Zhen): Çayın anavatanı Çin’de yetişen en değerli beyaz çay olarak bilinir. Sadece baharın başlangıcında tomurcuklar toplanarak elde edilir.
Imperial White: Çin’in Fujian bölgesinde yetişen, tam gövdeli, tütsülü ve uzun süren bir tada sahiptir. Yetiştiği yer ve geçtiği işlemler sebebi ile en değerli beyaz çeşitlerinden biri olarak kabul edilir. Sadece tomurcuk ve en üstteki yaprağın toplanması ile elde edilir.
